28.6.06

A responsabilidade social da empresa



O pasado luns, 26 de xuño, Anxo Quintana presentaba a proposta do Acordo Galego polo Fomento da Responsabilidade Social na Empresa, iniciativa que, segundo a noticia facilitada pola propia Vicepresidencia “ten por obxectivo acadar un mundo empresarial que vertebre a sociedade e promova a igualdade de oportunidades (....)". O Acordo promove unha serie de medidas "dirixidas aos colectivos sociais (as mulleres, a xente moza e as persoas con discapacidade, os grupos máis prexudicados no mercado laboral”.

O martes, 27 de xuño, o DOG publicaba a convocatoria da Consellería de Industria e Innovación pola que se establecen as bases reguladoras das subvencións a asociacións e entidades de carácter sectorial sen ánimo de lucro para o impulso de actuacións de sensibilización e difusión en materia de responsabilidade social corporativa e de apoio ás accións de responsabilidade social na promoción da igualdade no ámbito da Comunidade Autónoma de Galicia”, convocatoria na liña anunciada por Quintana; isto é, por segunda vez, nin unha referencia aos usos lingüísticos.

En novembro de 2004, nunhas xornadas convocadas polo Servizo de Normalización Lingüística da Universidade da Coruña escoitaba falar de lingua e responsabilidade social empresarial/corporativa nos seguintes termos:

«A deslocalización e as condicións en que determinadas empresas subcontrataban a súa produción provocou nas sociedades desenvolvidas unha forte presión social contra esas marcas que tivo a súa tradución en que, basicamente a partir de 1999, estas empresas pouco menos que se viron forzadas a incorporar o concepto de «responsabilidade social» á súa imaxe corporativa, á súa proxección de marca.

Por responsabilidade social da empresa (RSE) enténdese, con carácter xeral, un código ético voluntario que a empresa incorpora á súa cultura empresarial e que a compromete a procurar a conciliación entre o crecemento e a competitividade co respecto aos dereitos humanos, aos laborais e a o medio ambiente.

É unha definición xeral que os diferentes países reelaboran para adaptala á súa tradición política e social, perfilando, na práctica, diferentes modelos de actuación. Velaí que, por exemplo, empresas e administración (políticas públicas) dos países nórdicos enfocan a RSE como unha resposta á crise do estado do benestar e fan máis fincapé nas cuestións sociais mentres que, seguindo cos exemplos, en Alemaña, diríxese ao desenvolvemento sustentábel, ao respecto ao medio ambiente.

En contextos de conflito lingüístico como o noso, reelaborar o concepto de responsabilidade social da empresa pasa, ao noso entender, por incidir na idea que a o respecto aos dereitos humanos e aos dereitos laborais inclúe o compromiso ético coa nosa lingua. Noutras palabras, que o código ético das empresas galegas non pode disociarse do compromiso coa lingua do país.

Non se trata de facerlle á empresa, ao mundo socioeconómico, esixencias que non lle corresponden nin lle son propias. Trátase de situar a empresa como é, un actor que a súa actuación económica non se vexa sobordada por esixencias que non lle corresponden, pero tamén de xeito que non ignore que non hai ningunha actuación –caso da lingua- que non teña unha repercusión social. E todo isto co obxectivo de que lingua e cultura empresarial sexan dous valores asociados.

E cando falamos de compromiso coa lingua, referímonos, por exemplo dende o respecto da forma propia dos topónimos por moi multinacional que sexa a produción (non hai máis que contrastar como aparecen nas etiquetas das grandes marcas de cava que se poden adquirir en calquera parte do mundo e nas dalgunhas empresas do téxtil ou do conxelado de Galiza) até o uso do noso idioma nos manuais de instrucións.

De non resituar a RSE da empresa e aplicala, comezando polo propio país e pola propia lingua, corremos o risco de convertela noutro concepto «perverso», un formalismo «politicamente correcto» que encubra prácticas sociais mesmo pouco éticas.»

Vid: “Posibilidades de dinamización lingüística e cultural no mundo da empresa” en Lingua e Cidade. I Xornadas sobre lingua e usos. Universidade da Coruña 2005, páxs 177 e 178,

Pois iso. Logo non digamos que tódalas culpas son de Marisol, que as ten e son moitas pero cada día que pasa, por acción e omisión, tamén caen desta banda.

CODA. Grazas S, por exercer de mecanógrafa.